Choroby winorośli i ich zwalczanie
Pilśniowiec winoroślowy. Jak zwalczać szpeciele na liściach winorośli?
Na liściach winorośli widać liczne wybrzuszenia, wypukłe pęcherze. Na spodniej stronie liścia, pod pęcherzami, widać nalot w postaci biało-szarych lub srebrzystych plam. To objawy żerowania szpeciela pilśniowica winoroślowego. Zobacz jak zwalczać szpeciela na winorośli i jakie są polecane opryski na tego szkodnika. Więcej.
Zdjęcie chorób winogron i walka z nimi
Często hodowcy podobnych chorób wywoływanych przez różne grzyby nazywani są zgnilizną, bez wchodzenia w szczegóły. Jest szary, biały, czarny, kwaśny, zgnilizna korzeni.
Z różnych chorób winogron, aby zwalczyć je na wideo (na końcu artykułu), pokazano leczenie opryskiwaczem plecakowym. Autor przetwarza kilka preparatów za pomocą mieszanki zbiornikowej, co jest opłacalne i oszczędza siłę roboczą. W sezonie przeprowadzanych jest kilka zabiegów – w zależności od pogody, stanu nasadzeń, obecności chorób czy szkodników.
- Szara zgnilizna winogron
- Biała zgnilizna winogron
- Czarna zgnilizna winogron, wyblakłe usta
- Zgnilizna korzeni winogron
- Środki kontroli
- Opryskiwanie winogron – wideo
Szara zgnilizna winogron
Botrytis cinerea Pers, oprócz winogron, atakuje inne rośliny drzewiaste i zielne. Zimuje na dowolnej części rośliny – w korze i opadłych liściach, jagodach, często na redlinach. Wiosną jest aktywowany i wpływa na wszystkie części rośliny. Łatwo penetruje w przypadku jakichkolwiek mechanicznych uszkodzeń tkanek roślinnych oraz do tkanek niestabilnych, np. Dzięki jednostronnemu zasilaniu azotem. Możliwość zakażenia zależy bezpośrednio od grubości skóry żywiciela, cech odmianowych. Kiełkuje powoli, nawet przy niewielkiej dodatniej temperaturze.
Szara zgnilizna na liściach winogron pojawia się w postaci brązowych plamek pokrytych szarym nalotem konidioforów.
W upale dotknięta część umiera. Na zdrewniałych częściach rośliny plamy są białe lub jasnożółte, jagody stają się brązowe. Kiedy pręgi pęczków są dotknięte, stają się zielonkawo-brązowe, powiększają się i gniją. Prowadzi do upadku pęczków. Na wszystkich miejscach z biegiem czasu obserwuje się szarą powłokę, pylącą po dotknięciu: grzyb rozmnaża się.
Niebezpieczna szara zgnilizna winogron podczas rozmnażania krzewów, ponieważ Botrytis łatwo osadza się w miejscach szczepienia i nie pozwala na tworzenie się kalusa.
Klęska białych odmian w gorącej porze suchej w późnych stadiach dojrzewania jagód może poprawić zawartość cukru i jakość otrzymanego wina. Dodatkowa szkoda dla odmian czerwonych – zniszczenie pigmentu przez grzyby.
Szara zgnilizna winogron, jak walczyć? Powinieneś wiedzieć, że leki zawierające miedź nie są wystarczająco skuteczne. Leki z grupy benzimidazoli (benomyl, cercobin, derozal) są dobre, ale są szczepy, które są na nie odporne. Nie da się zniszczyć jednym zabiegiem. Pomaga leczenie 0,1% roztworem ronilanu i 0,075% rovralem. Pierwsze zabiegi są bardziej korzystne do przeprowadzenia z tymi preparatami przeciw pleśni, które jednocześnie działają na Botrytis. Lepiej jest leczyć różnymi preparatami, co zapobiega rozwojowi odporności na szkodniki i daje najlepszy efekt.Metoda ludowa bardzo pomaga – leczenie roztworem jodu. Na wiadrze – 30-50 kropli, aż pojawi się jasnożółty odcień i słaby zapach jodu. Traktuj raz na dekadę lub po deszczu.
Prawidłowa agrotechnika, zapobieganie zgrubieniu krzewu, terminowa realizacja ekologiczne operacje, prawidłowe karmienie. W suchą, upalną pogodę choroba jest zawsze mniejsza.
Biała zgnilizna winogron
Nazywany przez grzyba Coniothyrium diplodiella Sacc. Na rośliny wpływają upały, częściej pod koniec dojrzewania jagód. Jagody brązowieją, wysychają, przybierają wygląd gotowany, kolor purpurowy, koncentryczny. Liście wysychają, stają się brudno zielone, nie odpadają. Na pędach szaro-białe wydłużone plamy, często pierścieniowe pędy. Guzki piknidii są widoczne wszędzie; na końcu kolor zaatakowanych jagód staje się białawy. Piknidia dojrzewające unoszą skórkę jagód, powietrze przenika między nią a miąższ. W związku z tym jagody wydają się białe, skórkę można łatwo – w torebce – usunąć.
Wybuchy choroby obserwuje się po gradobiciu, na spalonych jagodach, na zagęszczonych krzewach. Konieczność leczenia oddzielnie od białej zgnilizny jest rzadka. Czy to zaraz po gradobiciu, używaniu leków zawierających miedź lub innych.Zabiegi w winnicach przeciwko mączniakowi lub oidium wpływają również na czynnik sprawczy białej zgnilizny winogron.
Czarna zgnilizna winogron, wyblakłe usta
Czynnik sprawczy Guignardia bidwellii wymaga nawilżania roślin przez pewien czas, aby zainfekować, w przeciwnym razie grzyb nie zaatakuje komórek gospodarza. Częściej dotyczy wyładunków w pobliżu zbiorników wodnych, po uszkodzeniach mechanicznych, zwłaszcza wieczorem – utrata rosy w nocy sprzyja infekcjom.
Na jagodach pojawia się brązowa plama z białą kropką pośrodku. Rośnie, łapie wszystkie jagody. Później owoce stają się czarne i wysychają. W deszczową pogodę rozwija się mokra zgnilizna, przy suchej pogodzie jagody zwisają pomarszczone, zmumifikowane, ciemnofioletowe lub niebiesko-czarne. Od jakiegoś czasu trzymają się pęczków, jesienią odpadają. Służą, jak martwe liście, źródłem infekcji w przyszłości.
Na liściach choroba objawia się kremowymi plamami z ciemnozieloną obwódką. Tkanka wewnątrz plam jest sucha i martwa. Na pędach plamki w postaci czarnych smug. W przyszłości powstają wrzody, kora pęka. Wygląda jak pleśń, ale nie można go pomylić z pojawieniem się czarnych piktydów.
Problem z tą chorobą, podobnie jak niektóre inne, polega na tym, że infekcja jagód jest niewidoczna przez długi czas. A potem choroba rozwija się bardzo szybko i na leczenie jest już za późno . Dlatego ważna jest profilaktyka, leczenie rozpoczynamy zanim pojawią się objawy choroby.Ważne jest, aby zapobiegać chorobom, usuwać liście i owoce, pędy, karczować opuszczone winnice.
Zgnilizna korzeni winogron
Jest to grupa chorób pogrupowanych według cech zewnętrznych. Czynnikami sprawczymi są grzyby różnych rzędów: niedoskonałe, podstawnikowe, torbacze. Obejmuje to pokonanie psatireli, plastra miodu, rozalinii.
Zawsze łatwiej jest zaatakować korzenie uszkodzone przez pogodę, mechanicznie, przez szkodniki – filokserę, nicienie, kleszcze itp. Początkowo grzyby rozwijają się na martwych korzeniach, ale stopniowo infekują zdrowe..
Choroba występuje na ciężkich, bogatych w próchnicę, pływających glebach. Na ubogiej w materię organiczną glinie piaszczystej choroba nie rozwija się. Najpierw grzyby rozwijają się jako saprofity na martwym drewnie, następnie przechodzą do rozwijających się korzeni winogron i już zachowują się jak pasożyty.Środki kontroli
Chemikalia są nieskuteczne, sprowadzają się głównie do zapobiegania chorobom i usuwania zarażonych krzaków.
- Nie sadzić rodzimych europejskich winogron na ciężkiej, słabo napowietrzonej glebie lub zaatakowanej przez grzyby.
- Za pomocą nawozy mineralne zamiast organicznych.
- Usuń resztki pożniwne z pola.
- Wykop i usuń martwe lub dotknięte krzewy.
- Przestrzegaj właściwych praktyk rolniczych. Poluzuj glebę na pływających glebach.
Kwaśna zgnilizna winogron
Nazwa nie jest związana z kolorem (jak wiele innych zgnilizny), ale z zapachem: dotknięte jagody mają zapach octu. Zapach powstaje dzięki żywotnej aktywności mikroorganizmów, które przetwarzają cukier z jagód na ocet. W pobliżu roi się od Drosophila, w jagodach znajdują się małe muszki owocówki, których larwy – maleńkie białe robaki. Drosophila rozmnaża się bardzo szybko, co kiedyś bardzo ucieszyło genetyków. Niestety, tutaj przynoszą namacalne szkody, wpływając na winogrona i powodując rozwój wielu chorób. Muchy łatwiej penetrować uszkodzone jagody, z drugiej strony przenoszą również drożdże i grzyby od jagód do jagód.
Wraz z rozwojem choroby leczymy ją, a mieszanką fungicydu i insektycydu – od much. Jeśli nie masz pewności, że leki można mieszać (są specjalne tabele, ale nie zawsze są one pod ręką), wówczas roztwory przygotowujemy osobno, osuszamy przed użyciem.Choroby winorośli i ich zwalczanie
Choroby winorośli stanowią duże zagrożenie dla upraw, za względu na małą ilość zarejestrowanych środków ochrony do oprysku winorośli. Użycie niewłaściwego preparatu ochronnego może spowodować skażenie owoców. Z tego powodu zwalczanie chorób winorośli polega przede wszystkim na profilaktyce. Systematyczne zabiegi ochronne (cięcie sanitarne, opryski) pozwalają skutecznie zahamować rozwój chorób jeszcze przed pojawieniem się owoców. Oto najważniejsze choroby winorośli i ich zwalczanie w uprawach amatorskich.
Choroby winorośli – mączniak rzekomy
Fot. Folini, CC BY 2.5, Wikimedia Commons1. Mączniak rzekomy winorośli
Mączniak rzekomy jest najgroźniejszą i najczęściej występującą chorobą winorośli, wywoływaną przez grzyb Plasmopara viticola. Rozwojowi choroby sprzyja ciepła (20°C) i wilgotna pogoda. Ta choroba winorośli największe zagrożenie stanowi podczas deszczowej pogody, na przełomie czerwca i lipca.
Mączniak rzekomy winorośli atakuje przede wszystkim liście. Rzadziej rozwija się na latoroślach, kwiatach i owocach.
Objawy tej choroby winorośli to młode liście pokryte okrągłymi, oliwkowo-brązowymi, prześwitującymi, tłustymi plamami. Po kilku tygodniach plamy zmieniają kolor na brunatnoczerwony. Na dolnej stronie liścia, na plamach, widoczny jest biało-fioletowy nalot. Na starszych liściak plamy układają się w obraz mozaiki. Porażone kwiaty żółkną i zasychają, a jagody brązowieją i opadają. Choroba osłabia całe krzewy, które nie są w stanie utrzymać owoców i staja się mniej odporne na mróz.
Brązowe plamy na liściach winorośli
Brązowe plamy na liściach winorośli mogą świadczyć o występowaniu choroby grzybowej, ataku szkodnika lub niewłaściwym nawożeniu. Zobacz skąd się biorą brązowe plamy na liściach winorośli, jak rozpoznać objawy wskazujące przyczynę powstawania plam i jak pomóc winoroślom z plamami na liściach. Więcej.Mączniaka rzekomego winorośli zwalczamy przy pomocy preparatu Dithane NeoTec 75 WG lub naturalnego środka Limocide.
Opryski środkiem Dithane NeoTec 75 WG (20g w 8 l wody/100m²) wykonuje się zapobiegawczo – pierwszy zabieg przed kwitnieniem. W przypadku hodowli wrażliwych odmian winorośli, szczególnie w deszczowe lata, zabiegi należy powtarzać 4 razy (w odstępach 7-10 dniowych).
Opryski winorośli środkiem Limocide można wykonywać zapobiegawczo lub z chwilą wystąpienia pierwszych objawów choroby, od fazy 2 liścia do końca fazy rozwoju kwiatostanu, w odstępach co 10 – 14 dni. Preparat dawkuje się w ilości 2 ml na 1 litr wody. Maksymalnie można wykonać do 6 oprysków w sezonie.
Choroby winorośli – mączniak prawdziwy
Fot. Maccheek, CC BY 3.0, Wikimedia Commons2. Mączniak prawdziwy winorośli
Mączniak prawdziwy winorośli, wywoływany przez grzyba Oidium tuckeri jest szczególnie niebezpieczny dla winorośli uprawianej pod osłonami. Jednak ocieplenie klimatu sprawia, że staje się on coraz większym zagrożeniem również dla winorośli uprawianej w polu.
Objawy mączniaka prawdziwego winorośli obserwujemy kwiatostanach, niezdrewniałych pędach oraz owocach. Na porażonych częściach rośliny pojawia się mączysty nalot. Pędy i kwiaty ciemnieją i zamierają. Na najmłodszych liście, na silnie porażonych latoroślach, są lekko kędzierzawe, a ich brzegi podwijają się do góry. Na górnej stronie blaszki liściowej pojawiają się żółtozielone plamy, które pokrywają się mączystym nalotem. Na starszych liściach, na całej ich powierzchni, widoczny jest srebrnoszary nalot.
Choroby winorośli – mączniak prawdziwy
Fot. depositphotos.comNajgroźniejsze w przypadku tej choroby winorośli jest jednak porażenie młodych owoców. Na ich skórce widoczne są drobne, ciemne plamki i pajęczynowate przebarwienia. Skórka zasycha i przestaje rosnąć, natomiast miąższ rozrasta się nadal. W efekcie owoce pękają i gniją. Pęknięcia owoców są bardzo głębokie, sięgające aż do nasion. Porażone liście i grona wydzielają charakterystyczny zapach grzyba.
Jako zwalczanie mączniaka prawdziwego winorośli zaleca się profilaktycznie opryskiwanie krzewów preparatami siarkowymi, np. Siarkol 800 SC (27,4-40 ml w 10 l/100m²). Opryski wykonujemy w maju, przed kwitnieniem winorośli i powtarzamy je co 7 dni przez cały okres wegetacyjny.
Od 2018 roku do zwalczania mączniaka prawdziwego winorośli możemy wykorzystać też 2 nowe ekologiczne preparaty, które świetnie chronią winorośl przed tą chorobą. Są to:
- Lecitec – preparat oparty na naturalnej lecytynie
- Evasiol – preparat ze skrzypu polnego
Mączniak prawdziwy i rzekomy – zwalczanie
Wśród chorób, jakie zagrażają roślinom w naszych ogrodach i domach, są takie, które atakują tylko wybraną grupę roślin, ale też i takie, które są bardzo uniwersalne – atakują rośliny wszelkiego rodzaju, bez względu na to, czy rosną w sadzie, warzywniaku, ogrodzie ozdobnym czy na tarasie lub w mieszkaniu. Do tej drugiej grupy chorób niewątpliwie można zaliczyć mączniaka. Oto jak go rozpoznać i skutecznie zwalczać. Więcej.3. Biała zgnilizna winogron
Biała zgnilizna winogron, której sprawcą jest grzyb Metasphaeria diplodiella, występuje zwykle w rejonach, w których istnieje zagrożenie gradu. Choroba rozwija się podczas wilgotnej pogody przy temperaturze 20-30°C, na uszkodzonych przez grad owocach.
Ta choroba winorośli poraża głównie jagody uszkodzone przez gradobicia, ptaki czy osy. Owoce przebarwiają się na jasnobrązowy kolor, marszczą i zasychają. Porażone latorośle pokrywają się małymi, brązowymi plamkami, które rozprzestrzeniają się na całą jej powierzchnię. Chore pędy zasychają i pokrywają się brązowym nalotem.
Zwalczanie białej zgnilizny winogron polega na ochronie dojrzewających owoców przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. powodowanymi przez grad, ptaki, osy). Duże znaczenie ma również prawidłowa agrotechnika, tzn. regularne usuwanie wszystkich uszkodzonych mechanicznie części rośliny. Gdy pojawią się pierwsze objawy tej choroby winorośli, wykorzystujemy preparaty polecane do walki z mączniakiem rzekomym.
Choroby winorośli – szara pleśń
Fot. Tom Maack, CC BY 3.0, Wikimedia Commons4. Szara pleśń winorośli
Objawy szarej pleśni na winorośli najczęściej występują na dojrzewających owocach, na których choroba wyrządza największe szkody. Jagody przebarwiają się na brązowy kolor i gniją. Skórka pokrywa się, charakterystycznym dla szarej pleśni, siwym pylącym nalotem. W bardzo korzystnych dla grzyba warunkach (tj. wysoka wilgotność powietrza) objawy tej choroby winorośli mogą wystąpić również na liściach. Na powierzchni blaszki liściowej pojawiają się duże plamy otoczone żółtozieloną obwódką. Tkanka na plamach wysycha i brunatnieje, a na jej powierzchni pojawia się pylący nalot pleśni.
Zwalczanie szarej pleśni na winorośli jest trudne. Podstawą ochrony jest utrzymywanie niskiej wilgotności powietrza między krzewami winorośli, poprzez prawidłowe cięcie winorośli.
W rejonach o wysokiej sumie opadów (np. Małopolska) zaleca się dobór odmian winorośli o niskiej wrażliwości na tę chorobę. Do oprysku zapobiegawczego, jak i interwencyjnego (po zauważeniu objawów porażenia szarą pleśnią), użytkownicy nieprofesjonalni mogą stosować środek Switch 62,5 WG. Zalecana dawka to 12g na 100m² (taką ilość środka należy rozpuścić w 4-10 litrach wody). Można wykonać maksymalnie dwa opryski w sezonie, w odstępie co najmniej 21 dni.
Opryski winogron. Kiedy i czym pryskać winogrona?
Kiedy i czym pryskać winogrona aby uniknąć chorób i szkodników? Przygotowaliśmy praktyczną tabelę oprysków winogron, która pomoże w doborze odpowiedniego preparatu i terminu oprysku! Więcej.5. Choroby fizjologiczne winorośli
Winorośl może zapadać także na schorzenia nieinfekcyjne, związane z nieprawidłowym nawożeniem. W przypadku stwierdzenia objawów wskazujących na niedobory makro- lub mikroelementów, warto w pierwszej kolejności sprawdzić odczyn pH gleby, gdyż przy niewłaściwym pH pobieranie niektórych składników z gleby może być utrudnione. Odczyn pH gleby zalecany dla winorośli wynosi 6,5 – 7,2 (gleby lekko kwaśne do obojętnych). Jeżeli pH jest właściwe, wystarczy zastosować odpowiednie nawożenie. W uprawie amatorskiej warto sięgać po nawozy o bogatym składzie makro- i mikroelementów, jak np. Nawóz Target do winorośli z mikroskładnikami.
Nawożenie winorośli. Kiedy i czym nawozić winorośl?
Nawożenie winorośli wpływa na wzrost i rozwój krzewów, ale przede wszystkim na obfitość owocowania. Podpowiadamy jak nawozić winorośl, jakie są najlepsze terminy nawożenia, a także czym nawozić winorośl by zdrowo rosła i obficie owocowała! Więcej.Żółknięcie młodych liści winorośli (blaszka liściowa żółknie ale nerwy pozostają zielone) może wskazywać na chlorozę – chorobę nieinfekcyjną wywołaną niedoborem żelaza. Do uzupełnienia tego pierwiastka można zastosować oprysk nawozem dolistnym Help Plant Fe.
Jeśli starsze liście są żółte, a okolice nerwów zielone, bardziej prawdopodobny będzie niedobór magnezu. Tutaj również można wspomóc się wykonując oprysk nawozem dolistnym Help Plant Mg na niedobory magnezu.
Chloroza winorośli
Żółknięcie liści przy jednoczesnym czerwienieniu ogonków liściowych i początków nerwów, wywołuje zaś brak azotu. Z kolei przebarwienia liści na kolor brunatno-brązowy i towarzyszące temu deformacje oraz podwijanie brzegów liści, mogą wskazywać na niedobór fosforu. Przebarwianie się krawędzi liści na brązowo-purpurowo, a następnie ich zasychanie, wskazuje na niedobór potasu (często towarzyszy mu nadmiar wapnia w glebie).
Winorośl jest bardzo wrażliwa na nieodpowiednią zawartość boru w glebie. Przy jego niedoborze brzegi górnych, najmłodszych liści się podwijają. Na blaszce liściowej powstaje mozaika żółtozielonych plamek. Z kolei przy nadmiarze boru brzegi blaszek liściowych żółkną i pokrywają się czarnymi, nekrotycznymi plamkami.
mgr inż. Agnieszka Lach
Opracowano na podstawie:
1. J. Lisek, Mączniaki winorośli, Działkowiec Nr 5 (693), str. 66-67;
2. R. Myśliwiec, Uprawa winorośli, PWRiL, Warszawa 2013, str. 130-141.
Pilśniowiec winoroślowy. Jak zwalczać szpeciele na liściach winorośli?
Na liściach winorośli widać liczne wybrzuszenia, wypukłe pęcherze. Na spodniej stronie liścia, pod pęcherzami, widać nalot w postaci biało-szarych lub srebrzystych plam. To objawy żerowania szpeciela pilśniowica winoroślowego. Zobacz jak zwalczać szpeciela na winorośli i jakie są polecane opryski na tego szkodnika. Więcej.
Szara pleśń – objawy, zwalczanie naturalne, opryski
Szara pleśń to jedna z najczęściej występujących chorób grzybowych roślin. W ogrodzie szara pleśń bardzo szybko się rozprzestrzenia. Dlatego warto wiedzieć jak wygląda zwalczanie szarej pleśni i co robić gdy zobaczymy pierwsze objawy szarej pleśni na naszych roślinach. Więcej.
Uprawa winorośli na działce – odmiany i sadzenie
Uprawa winorośli na działkach i w ogrodach przydomowych jest prowadzona ze względu na wspaniałe owoce wykorzystywane do wyrobu win i do bezpośredniego spożycia, jak i ze względu na walory ozdobne tego pnącza. Zobacz jak wygląda amatorska uprawa winorośli, czym się kierować przy zakupie sadzonek oraz jakie odmiany winorośli najlepiej sprawdzają się w naszym klimacie. Kiedy i jak sadzić winorośl? Więcej.