Stylizacja i jej odmiany
A teraz spróbujmy zsumować liczbę dużą i małą:
Odmiany echinacei — Alfabetyczny wykaz nazw, wybór według cech charakterystycznych
Wbrew pozorom zasady arytmetyki zmiennoprzecinkowej nie są wcale trudne – jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach. Mamy dane dwie liczby zmiennoprzecinkowe:
L 1, L 2 – wartości liczb m 1, m 2 – mantysy c 1, c 2 – cechy |
Suma lub różnica tych dwóch liczb wynosi:
Z wyliczeń tych wynika, iż mantysa sumy (lub różnicy) jest sumą (lub różnicą) mantys liczb wyjściowych po sprowadzeniu ich do wspólnej cechy (operacja ta nosi nazwę wyrównania cech liczb zmiennoprzecinkowych) . Cecha sumy (lub różnicy) jest równa sumie cech dodawanych (lub odejmowanych) liczb. Po wykonaniu operacji arytmetycznej mantysa wyniku jest sprowadzana do postaci znormalizowanej i zapamiętywana w kodzie liczby zmiennoprzecinkowej.
W systemie dwójkowym operacja dzielenia przez 2 jest równoważna przesunięciu wszystkich bitów zapisu liczby o jedną pozycję w prawo (tak jak w systemie dziesiętnym podział przez 10) . Z kolei mnożenie przez 2 odpowiada przesunięciu wszystkich cyfr o jedną pozycję w lewo.
Dzielenie lub mnożenie przez potęgi liczby 2 jest zatem przesuwaniem bitów o odpowiednią ilość pozycji (równą wykładnikowi potęgi liczby 2) w prawo (dzielenie) lub w lewo (mnożenie) . Obie operacje są bardzo proste i nie wymagają wykonywania żadnych działań arytmetycznych (w procesorze realizują je układy zwane rejestrami przesuwnymi – ang. shift registers) .
Z zapisu zmiennoprzecinkowego wydobywamy cechy i mantysy obu liczb:
c1 = 1111(U2) = -1; m1 = 01,00(U2) c2 = 1110(U2) = -2; m2 = 01,10(U2) |
Pierwszą mantysę musimy podzielić przez 2 -2 , co odpowiada mnożeniu przez 2 2 . Zatem wszystkie jej bity przesuwamy o 2 pozycje w lewo:
m1 = 0100,00(U2) |
Drugą mantysę musimy podzielić przez 2 -1 , co odpowiada mnożeniu przez 2 1 . Wszystkie jej bity przesuwamy o 1 pozycję w lewo:
m2 = 011,00(U2) |
Obliczamy mantysę sumy:
0100,00 | |
+ | 0011,00 |
0111,00 |
m1 + m2 = 0111,00 |
Obliczamy cechę sumy:
1111 | |
+ | 1110 |
1101 |
Mantysę sumy sprowadzamy do postaci znormalizowanej:
c = 1101(U2) ; m = 0111,00(U2) – za duża, przesuwamy o 1 bit w prawo i zwiększamy cechę o 1 c = 1110(U2) ; m = 0011,10(U2) – za duża, powtarzamy przesuw i zwiększanie cechy c = 1111(U2) ; m = 0001,11(U2) – mantysa w zakresie, koniec operacji |
Otrzymaną cechę i mantysą łączymy w jeden kod i otrzymujemy wynik operacji dodawania:
11110100(FP) + 11100110(FP) = 11110111(FP). |
Sprawdźmy, czy wynik jest prawidłowy. W tym celu posługując się tabelką wyznaczamy wartości poszczególnych liczb zmiennoprzecinkowych:
11110100(FP) = 1 /2 11100110(FP) = 3 /8 11110111(FP) = 7 / 8 |
1 /2 + 3 /8 = 4 /8 + 3 /8 = 7 / 8 – wynik prawidłowy. |
A teraz spróbujmy zsumować liczbę dużą i małą:
Wydobywamy cechy i mantysy:
c1 = 0100(U2) = 4; m1 = 01,10(U2) c2 = 0001(U2) = 1; m 2 = 01,10 (U2) |
Pierwszą mantysę przesuwamy o 1 bit w prawo, a drugą o 4 bity w prawo:
m1 = 00,11000(U2) m2 = 00,00011(U2) |
Sumujemy cechy i mantysy:
m 1 + m 2 = 00,11011(U2) ; c1 + c2 = 0101(U2) |
Normalizujemy mantysę wyniku:
c = 0101(U2) ; m = 00,11011(U2) c = 0100(U2) ; m = 01,10110(U2) |
Łączymy otrzymaną cechę i mantysę w jeden kod zmiennoprzecinkowy otrzymując wynik dodawania:
01000110(FP) + 00010110(FP) = 01000110(FP) = 24(10). |
Zwróć uwagę, iż suma jest równa pierwszej z sumowanych liczb. Zatem dodanie drugiej liczby nie wpłynęło na wynik sumowania. Nastąpiła utrata precyzji. Wynika stąd bardzo ważny wniosek:
Uwaga, pułapka:
W systemie zmiennoprzecinkowym sumowanie liczby dużej z liczbą małą może być niedokładne z uwagi na utratę precyzji. Dlatego sumując ciąg liczb zawsze rozpoczynajmy sumowanie od wartości najmniejszych do największych.
Aby się przekonać, iż kolejność sumowania jest bardzo istotna, uruchom poniższy program i sprawdź jego wynik – w obu przypadkach sumuje on te same liczby, jednak raz od najmniejszej do największej, a za drugim razem od największej do najmniejszej. Czy otrzymujemy ten sam wynik sumowania?
// Precyzja #include #include using namespace std; main() < float s; int i; char z[1]; cout = 1; i--) s += i/10000; cout
program precyzja; var s : single; i : integer; begin s := 0; for i := 1 to 100000000 do s := s + i/10000; writeln(s:0:0); s := 0; for i := 100000000 downto 1 do s := s + i/10000; writeln(s:0:0); readln; end.
Dzielenie i mnożenie
Teraz wyprowadzimy reguły mnożenia i dzielenia liczb zmiennoprzecinkowych. Mamy dane dwie liczby:
L 1 , L 2 – wartości liczb m 1 , m 2 – mantysy c 1 , c 2 – cechy |
Wykonując proste przekształcenia algebraiczne otrzymujemy wzory na iloczyn i iloraz tych dwóch liczb:
Wynika z nich, iż mantysa iloczynu jest iloczynem mantys, cecha iloczynu jest sumą cech. Mantysa ilorazu jest ilorazem mantys, a cecha ilorazu jest różnicą cech. Po wykonaniu operacji arytmetycznej mantysę wynikową normalizujemy i łączymy z cechą otrzymując gotowy kod zmiennoprzecinkowy. Co ciekawe, operacje mnożenia i dzielenia są koncepcyjnie prostsze w systemie zmiennoprzecinkowym od operacji dodawania i odejmowania.
Sprawdzenie poprawności tych wzorów pozostawiam ambitnym czytelnikom jako zadanie domowe.
Stylizacja i jej odmiany
Stylizacja – świadome nadanie wypowiedzi za pomocą odpowiednio dobranych środków językowych – cech charakterystycznych dla stylu innego niż ten, który jest właściwy samemu autorowi. Stylizacja polega więc na naśladowaniu pewnego wzorca, którym może być język określonej epoki historycznej, środowiska społecznego pisarza lub konkrety utworu. Efekt osiąga się nie przez odwzorowanie wszystkich cech danego języka lub stylu, lecz przez wybór jego cech najbardziej typowych. Stylizacja może obejmować cały utwór lub tylko pewne jego fragmenty, zwykle dialogi. Celem stylizacji jest wprowadzenie czytelnika w atmosferę opisywanej epoki lub środowiska. Stylizacja występuje w różnych gatunkach literackich i pełni w nich różne funkcje. Najczęściej jednak spotyka się ją w powieściach.
– ARCHAIZACJA (stylizacja archaiczna) – jest rodzajem stylizacji językowej polegającej na wprowadzeniu do utworu literackiego archaicznych elementów słownictwa, rzadziej form gramatycznych lub konstrukcji składniowych. W wypadku braku zabytków dokumentujących dawne formy (np. dla polszczyzny sprzed XII w.) celom stylizacji archaicznej mogą służyć elementy gwarowe lub pochodzące z języka dawnych epok. Problem archaizacji języka nabrał znaczenia z rozwojem powieści historycznej i wzrostem tendencji realistycznych w literaturze. W literaturze polskiej rozkwit tego rodzaju stylizacji przypada na wiek XIX. W szerogim zakresie wprowadził archaizację do swoich powieści historycznych Henryk Sienkiewicz. W “Trylogii” oparł stylizację językową na polszczyźnie XVII-wiecznej, wprowadzając zarówno archaizmy leksykalne, fonetyczne, fleksyjne a także archaizując tok składniowy. Dzięki temu idealnie odtworzył atmosferę przedstawionej epoki.
– DIALEKTYZACJA (stylizacja gwarowa) – polega na wprowadzeniu do utworu literackiego (lub do innej wypowiedzi) elementów gwarowych (dialektyzmów). Dotyczy różnych poziomów języka: fonetyki, leksyki, frazeologii, metaforyki. Występuje silniej w dialogach, słabiej w narracji. W XVII w. dialektyzacje pojawiały się w utworach satyrycznych i tekstach widowisk teatralnych. Następnie w XVIII w. Wojciech Bogusławski w sztuce “Cud mniemany, czyli krakowiacy i górale” wprowadza na scenę lud mówiący gwarą w okresie Młodej Polski. Łączy się ze zjawiskiem ludomanii np. u W. Reymonta “Chłopi”. W literaturze polskiej są utwory dialektyzowane w całości (np. “Na skalnym Podhalu” K. Tetmajera) lub tylko w partiach dialogowych (np. “Placówka” Bolesława Prusa). Celem stylizacji gwarowej jest charakterystyka środowiska wiejskiego lub bohaterów utworu oraz odtwarzanie kolorytu lokalnego.
– STYLIZACJA ŚRODOWISKOWA – polega na wprowadzeniu do utworu literackiego (lub innej wypowiedzi) wyrazów i zwrotów charakterystycznych dla określonej gwary środowiskowej. Służy oddaniu atmosfery danego środowiska, a przede wszystkim charakterystyce postaci. Mowa różnych środowisk weszła do utworów wraz z rozwojem tendencji do realistycznego przedstawiania świata. Stylizację językową wprowadzili do swych utworów tacy pisarze jak: Wacław Gąsiorowski ( powieść ze środowiska aptekarskiego “Pigularz”), Henryk Warcell (powieść z życia kelnerów “Zaklętwe rewiry”). Jest wykorzystywana w licznych utworach pisarzy współczesnych. Inne przykłady: powieść ze środowiska uczniowskiego – “Syzyfowe prace” Żeromskiego.
– STYLIZACJA HUMORYSTYCZNA – (groteskowa) – świadome nadawanie wypowiedzi utworom literackim lub fragmentom cech stylistycznych, które pobudzają odbiorcę do śmiechu. Polega na łączeniu ze sobą elementów językowych zaczerpniętych z różnych odmian stylowych, stosowaniu wymyślnych metafor dla nazwania zupełnie prozaicznych wydarzeń, używaniu ozdobnych epitetów, dzięki czemu uzyskiwany jest efekt komiczny. Przykłady takiej stylizacji można znaleźć we wszystkich prawie powieściach Kornela Makuszyńskiego. Cechuje ona także fraszki, satyry, humoreski, komedie, parodie (Witkacy, Gombrowicz).
– STYLIZACJA PATETYCZNA – świadome nadawanie wypowiedzi utworom literackim lub ich fragmentom cech stylu podniosłego, uroczystego, np. stylizacja “Ody do młodości” Mickiewicza.
– STYLIZACJA BIBLIJNA – kształtowanie języka według wzorów stylistycznych “Biblii”. Jest to naśladowanie Pisma Świętego jako wzoru, a głównie naśladowanie jego ksiąg lub form (np. pouczającego, moralizatorskiego). Stylizacja ta dotyczy również rezygnacji ze szczegółowych opisów na rzecz wprowadzenia ogólnej problematyki. Z taką sytuacją mamy do czynienia w “Księgach narodu i pielgrzyma polskiego”, “Kazaniach sejmowych” Piotra Skargi.
– STYLIZACJA ONOMATOPEICZNA – stylizacja polegająca na wprowadzeniu do utworu wyrazów dźwiękonaśladowczych, np. w wierszu Leopolda Staffa pt. “O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny”
– INDYWIDUALIZACJA JĘZYKA – przypisanie postaciom utworu literackiego odrębnego sposobu mówienia, wyróżniającego je spośród innych postaci. Wyzyskuje się w tym celu wszystkie typy zjawisk, które występują w mowie konkretnej jednostki, najczęściej są to elementy słownictwa, frazeologii i składni. Uwydatnia się za ich pomocą np. społeczne pochodzenie postaci, przynależność środowiskową lub narodową, wykształcenie, temperament, sposób bycia. Do indywidualizacji języka wystarcza niekiedy tylko kilka wybranych cech (np. jakiś często przez daną postać używany zwrot lub sposób wymawiania określonych głosek). Zwykle jednak pisarze wprowadzają charakterystykę pełniejszą, obejmujące różne właściwości języka i stylu (np. jakiś często przez daną postać używany zwrot lub sposób wymawiania określonych głosek). Zwykle jednak pisarze wprowadzają charakterystykę pełniejszą, obejmujące różnorodne właściwości języka i stylu (np. sposób wypowiadania się się pana Zagłoby).
Cechy usług
Niejednokrotnie pojęcia produkt, usługa oraz produkt usługowy są mylnie traktowane jako pojęcia synonimiczne. By wskazać różnice jakie występują pomiędzy tymi terminami literatura przedmiotu opisuje cztery rodzaje ofert, które są prezentowane konsumentom. Są one kombinacją dóbr materialnych i usług w odpowiednich proporcjach:
- Klasyczne dobro materialne (produkt niepowiązany bezpośrednio z usługą, np.: lampa)
- Dobro materialne wraz z towarzyszącą mu usługą eksponującą dbałość o klienta (np. laptop)
- Usługa z towarzyszącymi jej dobrami materialnymi, które są mniej istotne (np.pobyt w hotelu w ofercie all inclusive)
- Klasyczna usługa (np. usługa ubezpieczeniowa)
Wyżej przedstawiona gradacja ukazuje poziom trudności w zdefiniowaniu pojęcia “usługa”. Dzięki wyróżnieniu czterech, charakterystycznych cech usług (rozpoczynających się od przedrostka “nie”) można wytłumaczyć na czym polega rozbieżność usług i dóbr materialnych. Do podstawowych cech usług zalicza się:
- niematerialność usług
- nierozdzielność usług
- nietrwałość usług
- niejednorodność usług
Niematerialność usług (intangibility)
Niematerialność usług uznawana jest za ich najistotniejszą cechę i oznacza niemożność ich dotknięcia, zmierzenia, zobaczenia (ocenienia organoleptycznie), zwrócenia lub odsprzedania przez potencjalnego nabywcę. Choć składają się się na nie elementy materialne (jak np.: stolik w restauracji, krzesło w poczekalni lub fotel dentystyczny) oraz niematerialne (proces realizacji usługi jest aktywnością dla dostawcy usługi oraz doświadczeniem z punktu widzenia odbiorcy usługi), to te drugie stanowią o użyteczności usług i determinują podjęcie decyzji o dokonaniu zakupu usługi. Konsekwencją braku fizycznej postaci usług jest fakt, iż nie można ich magazynować, opatentować, transportować, ocenić lub prezentować przed nabyciem. Potencjalny klient przed zakupem usługi może się jedynie sugerować reputacją firmy usługowej (poprzez ocenę innych klientów, która jest niejako subiektywna) oraz ceną usługi. Usługobiorca nie może także, po uiszczeniu zapłaty posiąść usług na własność. Nie występuje również rynek używanych produktów świadczenia usługi.
Nierozdzielność usług (inseparability)
Nierozdzielność usług opiera się na trzech aspektach. Pierwszy z nich dotyczy nierozdzielności procesu wytwarzania usługi i jej konsumpcji (konsumpcja odbywa się równocześnie z procesem świadczenia usługi). Kolejny wymiar nierozdzielności usługi dotyczy obecności klienta w czasie i miejscu świadczenia usługi. W wielu przypadkach fizyczny udział nabywcy usługi w procesie usługowym jest konieczny by mogło dojść do świadczenia usługi (np. fizyczna obecność pacjenta w gabinecie dentystycznym jest konieczna by dentysta mógł wyleczyć bolący ząb). Ten aspekt nierozdzielności usług ogranicza w pewnym stopniu możliwość poszerzenia natężenia świadczenia usług (nieprofesjonalne jest świadczenie usług medycznych zbyt wielu pacjentom jednocześnie). Trzecim wymiarem opisywanej cechy usług jest również nierozdzielność usług z osobą wykonawcy (obecność dentysty w gabinecie jest niezbędna by przeprowadzić proces świadczenia usługi).
Nietrwałość usług (perishability)
To cecha określająca brak istnienia wyrobu (produktu) poza świadczonym procesem usługowym. Ze względu na brak fizycznej postaci usług, nie można tworzyć zapasu usług (składować usługi) i wykorzystywać go w sytuacji gdy występuje zwiększony popyt na usługi (np. nie można zmagazynować wolnych pokojów w hotelu, bo to by później w okresie szczytu móc zaoferować je potencjalnym klientom). Z wyżej opisywaną cechą usług wiąże się problem polegający na trudnościach w synchronizacji podaży i popytu w czasie. Innymi słowy oznacza to, iż usługa ma wymiar czasu oraz posiada ograniczoną skalę świadczeń (usługi nie można nadprodukować).
Niejednorodność usług (heterogenity)
Ze względu na fakt, iż nabywca oraz personel usługowy biorą czynny udział w procesie usługowym, poszczególne usługi mogą się od siebie różnić (są niejednolite, niestandardowe) jakością wykonania ze względu na poziom kwalifikacji i umiejętności personelu, preferencji klienta (jakość usług jest wyznaczana w konfrontacji z usługobiorcą), miejsca i czasu świadczenia usługi oraz technologii urządzeń wykorzystywanych. Dodatkowo współudział innych usługobiorców podczas procesu świadczenia usługi również determinuje poziom jej jakości (np. podczas widowisk sportowych, wydarzeń kulturalnych). Powyższe zmienne utrudniają usługodawcy standaryzację usług oraz wyliczenie kosztów i cen, a więc prowadzenie racjonalnej polityki cenowej. Dodatkowo niejednorodność usług sprawia, iż niemożliwe jest ich opatentowanie zaś konieczne jest kontrolowanie jakości własnych usług oraz konkurencji.
Ze względu na wyżej wymienione cechy poszczególne rodzaje usług różnią się od siebie intensywnością. Można na przykład stwierdzić, iż usługa edukacyjna jest bardzo niematerialna w kontraście chociażby do usługi gastronomicznej. Podobnie jest z natężeniem pozostałych trzech cech usług w różnych kategoriach usług (posiadają one rozmaite kombinacje podstawowych cech). W związku z powyższym, właściwsze jest stwierdzenie, iż usługi mają jedynie tendencję do niematerialności, nierozdzielności, nietrwałości i niejednorodności.
Bibliografia
- Czubała A., Jonas A., Smoleń T., Wiktor J.W.(2012). Marketing usług, Oficyna, Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 15-18.
- Dziwulski J.(2016). Wyzwania marketingu i zarządzanie instytucjami publicznymi w perspektywie strategicznej organizacji, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 45, Szczecin, s. 55.
- Dominiak P., Leja K.(2001). Modele jakości usług a zarządzanie szkołą wyższą, “Nauka i szkolnictwo Wyższe”, nr 18, Gdańsk, s. 93.
- Gilmore A.(2006). Usługi. Marketing i zarządzanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 17-18.
- Jonas A.(2016). Logika usługowa a kształtowanie jakości usług, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 255, Katowice, s. 60-62.
- Mazur J.(2001). Zarządzanie marketingiem usług, Diffin, Warszawa, s. 9-27.
- Payne A.(1996). Marketing Usług, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 20-22.
- Styś A.(red.)(2003). Marketing usług Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 36.
Autor: Joanna Wojciechowska