Zapomniane odmiany jabłek

Chcemy wiedzieć co lubisz

Primo piano

Bari, sull’inceneritore il giallo del codice Ateco introdotto e poi tolto subito dopo il finanziamento

di Chiara Spagnolo

Salento, il cliente fisso non si presenta a pranzo: i gestori della tavola calda vanno a casa sua e lo salvano da un infarto

di Francesco Oliva
criminalità

Gioia del Colle, sparatoria in strada: due feriti, uno dei due è grave. Secondo episodio in due giorni

Il delitto

Omicidio di Capurso, la vittima è il 29enne Vito Caputo: lascia la moglie e una bambina di 3 anni. Ci sono tre indagati

di Gennaro Totorizzo

Accumulatore seriale trovato morto in casa sotto cataste di oggetti: Raffaele Lioce era scomparso da 2 mesi e lo cercava anche ‘Chi l’ha visto?’

Femminicidi

A Taranto condannato a 14 anni il 76enne che uccise la moglie a coltellate. L’uomo aveva tentato il suicidio

Infermiera aggredita al pronto soccorso: schiaffi da paziente in attesa. “Personale sanitario vittima di un sistema fallimentare e dell’ira dei cittadini”

la scoperta

Emerge un antico relitto sulla spiaggia di Barletta: “Forse un’imbarcazione medievale”

Addio al professor Saverio Curci: docente di religione al Marco Polo, aveva 53 anni. “Ci diceva di brillare, ora possa farlo lui per sempre”

di Anna Puricella

La città

“Ho il reddito di cittadinanza, ma nessuno mi ha mai chiamato per lavorare”: Valentina ora va in parrocchia per il cibo

di Benedetta De Falco
L’intervento

Inceneritore a Bari, i dubbi di Decaro: “Troppe ombre sull’iter, da dove arriveranno quei rifiuti da smaltire?”

di Antonio Decaro

Un altro colosso cerca la sede: Bip ha previsto fino a 100 assunzioni

di Gabriella de Matteis
Il progetto

Parte il Piano periferie al San Paolo: aperto il primo cantiere. Decaro: “Diventerà un quartiere a misura di cittadino”

Un burattinaio nei vicoli del borgo: “Qui creo le mie marionette, rappresentano la mia gioia di vivere”

di Marianna Colasanto
L’intervista

“Io, medico preso a pugni dal padre di un paziente: ho avuto paura ma voglio tornare subito a lavorare al pronto soccorso per dare un segnale”

di Gennaro Totorizzo
Madonnella

Quattro serate per San Patrizio: con il Joy’s pub festa i corso Sonnino

di Anna Puricella
bari vecchia

Palazzo Starita, la prima foto da piazza Mercantile senza impalcatura

Bari, hotel a 4 stelle vista mare con piscina e solarium aperti anche agli esterni: a San Cataldo arriva B21

di Gabriella de Matteis

Le storie

l’inchiesta

L’influencer Alessia Ferrante morì durante l’intervento di liposuzione, il chirurgo plastico a processo per omicidio colposo: “Fatale l’eccesso di anestetico”

Polignano riceve il premio da Booking: “E’ la città più accogliente al mondo”

il progetto

Contro la siccità arriva il dissalatore più grande d’Italia: via alla gara da 100 milioni di Aqp

Cenzio Di Zanni

Svastica disegnata in strada, i bambini la coprono con un fiore: “La bellezza ci salverà”

di Lucia Portolano
archeologia

Svelata a Castro la gigantesca statua di Atena cantata da Virgilio, ora nel Salento si va alla ricerca del tempio perduto sulle tracce di Enea

di Biagio Valerio

Rep tv

A Gallipoli la terapia musicale per i pazienti oncologici: “Improvvisare una canzone è altamente salutare”

di Biagio Valerio e Antonio Falconieri

La Luna e Marte, a Bari la mostra che racconta l’avventura e il nuovo sogno dell’uomo nello spazio

Rubano un suv in pieno giorno in soli 4 minuti: la banda colpisce tra i passanti ma nessuno allerta la polizia

di Daniele Leuzzi

“Sono ladre di appartamento”: nelle chat rimbalzano i video di due donne. Ma non ci sono denunce

di Daniele Leuzzi

Cronaca

Lasciò il figlio di due anni nell’auto sotto il sole per entrare in casa e iniettarsi la droga: patteggia dieci mesi

di Francesco Oliva

“Amore è finita, salutami il nostro piccolo”. L’ultima drammatica telefonata del pr Ciccio Barbuto, poi il volo nel vuoto

Marco Carta, Andrea Ossino
l’incidente sul lavoro

Elettricista cade da una scala e muore dopo 2 giorni di agonia, i parenti donano gli organi: “Andrea, così continuerai a vivere”

di Raffaella Capriglia

Tentato omicidio davanti a un bar: arrestato un trentenne. Incastrato dal telefono: 53 contatti con la vittima il giorno dell’agguato

di Francesco Oliva

Mafia foggiana, traffico di droga, armi ed estorsioni: 23 arresti e sequestri per 5 milioni di euro. Interdetto un carabiniere

la rettifica

Caso Capristo, Nicola Nicoletti non è stato rinviato a giudizio

Grande Salento

Salentini di tutto il mondo mobilitati per Castro: “Votatelo come Borgo dei borghi 2023. Da qui passato il mito di Enea”

di Biagio Valerio
l’inchiesta

Licenziato e minacciato dai superiori tecnico di Trenitalia che ‘scartava’ le carrozze non sicure: a processo 3 dirigenti per violenza privata e lesioni

di Francesco Oliva
Il personaggio

“Così si disegnano costumi da Oscar”. Il salentino Cordella premiato per ‘Black Panther: Wakanda forever’

di Francesco Oliva
l’iniziativa

“Componi il tuo cantico”, in Salento i frati lanciano un concorso letterario per aggiornare il ‘Cantico delle creature’ ai temi del 2023

di Biagio Valerio

Social

Bari, in aeroporto arrivano mozzarelle e burrate: pacchi a prova di volo per turisti e pugliesi in partenza

di Gabriella de Matteis

Orecchiette con braciole per colazione, a Bari l’ultima moda dei croceristi: l’insolito pic-nic in corso Vittorio Emanuele

di Anna Puricella

Carri armati colorati sul lungomare, l’incursione anonima dello street artist Lorma: “Bari come Risiko, ecco perché”

di Lea Durante
La spiaggia

Torre Quetta apre il 10 aprile: a Pasquetta la prima grande festa. “Ma prima ci sarà la disinfestazione antizanzare”

di Anna Puricella
il racconto

Le ragazze del delivery, chi sono le rider che portano pizza e sushi a casa dei baresi: “Mance e qualche molestia ma ci sentiamo libere”

di Marianna Colasanto
Botteghe storiche

Aquilino e gioielli: una storia di famiglia dagli anni Quaranta. “Bari è cambiata, lo dimostra via Sparano”

di Gabriella de Matteis
Il personaggio

Benedetto Armenise compie 100 anni: “Sono partigiano e sono fiero di esserlo”

di Natale Cassano

Grotta Palazzese apre una sala ricevimenti a picco sul mare: 5mila metri quadri con mosaici e una suite da Mille e una notte

di Anna Puricella

Studentessa polacca si laurea con una tesi sul dialetto barese: “Mi sono innamorato al punto della città che ci sono tornata a vivere”

di Paola Palazzo

Con Gusto

Street food messicano da Taqoz: il nuovo locale con cocktail alla spina targato Hagakure e Mezcla

di Anna Puricella

Il migliore hamburger gourmet d’Italia è barese: la sfida vinta da Rocco Camasta con The Butcher

di Anna Puricella

A Carnevale ogni gusto vale e alla Gelateria Gentile di Bari arrivano Colombina e Arlecchino

di Anna Puricella

Momi di Hagakure sbarca a Torino: il format barese che sposa sushi e poke. “Sarà un fusion bistrot”

di Anna Puricella

Ad Alberobello la carta degli oli più ampia di Puglia: al ristorante si può scegliere tra 150 etichette da abbinare ai piatti

di Natale Cassano

Dalla pizza ‘Steak house’ a quella all’Amatriciana: a Bari è il momento delle pizzerie gourmet

di Anna Puricella

I quartieri di Bari

Bari, la storica Argenteria diventa un locale: in via Roberto da Bari caffè, cocktail e ristorante

di Anna Puricella

Quindici lapidi spaccate al cimitero: la protesta dilaga sui social. “Serve più vigilanza”

di Bendetta De Falco
Città vecchia

Waterfront, consegnato il cantiere da oltre 10 milioni. “Primo passo la barriera frangiflutti”

San Pasquale

Tra jazz e lindy hop, a Bari nel Duke club di Guido Di Leone vive la più grande Hops community del Sud

di Benedetta De Falco

Apre Candy Lisa: dolce novità in via Sparano. “Aspettiamo baresi e turisti, basta che siano golosi”

di Daniele Leuzzi
San Pasquale

Parco della giustizia: ecco il progetto. Uffici nel verde e spazi aperti ai cittadini. Sisto: “Un’eccellenza”

di Chiara Spagnolo
Japigia-Torre a Mare

Torna il fratino e i volontari puliscono la costa: “Un ecosistema che va curato perché qui nasceranno i piccoli”

di Daniele Leuzzi
santo spirito

Trovati sulla costa reperti di archeoplastica: “Contenitori di 30-40 anni fa e che da allora inquinano il mare”

di Daniele Leuzzi

Giù il palazzo dell’ex Gazzetta: al suo posto nasceranno 76 appartamenti a Picone

di Gabriella de Matteis

Le iniziative

Castel del Monte, presentato il libro di Repubblica Bari: “In 192 pagine la storia e i miti del nostro luogo dell’anima” | Il video | Lo speciale

di Anna Puricella
Lo speciale

San Nicola di Bari, il santo che cambiò la storia della città

in edicola

“Qui ridiamo noi”, il libro omaggio con Repubblica Bari: un viaggio nella comicità in Puglia da Lino Banfi a Checco Zalone | lo speciale

di Gianfranco Moscatelli

Top 200: svelata la classifica PwC delle migliori aziende pugliesi per fatturato | Lo speciale

a cura di Paolo Russo
L’iniziativa

Don Tonino Bello, il libro di Repubblica anche in versione digitale | Il dossier

Il longform

Trent’anni fa il rogo che distrusse il teatro Petruzzelli

Giuliano Foschini (coordinamento editoriale), Gabriella de Matteis, Isabella Maselli, Chiara Spagnolo, Paolo Russo (coordinamento multimediale)

lo speciale

Domenico Modugno, i segreti di un cantastorie meraviglioso | Il video

I servizi

I servizi essenziali di Bari: dai Taxi al Comune

Gli accessi in tempo reale a Bari e provincia

Trova percorsi, orari e mezzi in Puglia

Comune per comune, tutte le informazioni

De Molli (Ambrosetti): “In Puglia le multinazionali pesano poco, ecco cosa deve fare la regione per crescere”

di Cenzio Di Zanni 18 Marzo 2023

Bari, flash mob in via Argiro: balli e una grande scultura in cartapesta del maestro di Putignano per i vent’anni di Mongolfiera Santa Caterina

Bari, medico aggredito al Giovanni XXIII: il sottosegretario Gemmato e il senatore Melchiorre in visita. “Portiamo la solidarietà del governo”

Bombe a San Severo, condannato 28enne: 6 anni e 8 mesi e 10mila euro di multa

Palazzo Starita, la prima foto da piazza Mercantile senza impalcatura

Da Bari alla California: Claudia Attimonelli in cattedra a Berkeley

di Anna Puricella 16 Marzo 2023

Omicidio nel Barese: 29enne accoltellato per strada dopo un inseguimento tra i passanti a Capurso

di Gennaro Totorizzo 16 Marzo 2023

Helen Mirren affitta un cinema e regala 500 biglietti ai bambini salentini per la prima di Shazam!: “Oscar per la generosità”

di Anna Puricella 16 Marzo 2023

Andrea Mizzi: “La mafia ha ucciso per errore mio padre Giuseppe quando avevo 13 anni. Oggi provo rabbia per i ragazzini reclutati dai clan”

di Benedetta De Falco 16 Marzo 2023

Maiora rilancia i discount in Puglia e a Bari arriva Ard: previste 100 assunzioni in tutta la regione

di Cenzio Di Zanni 16 Marzo 2023

Violenze e abusi sugli anziani nella rsa di Manfredonia, disposto il carcere per uno degli operatori arrestati ad agosto

Bari, il papà di un bambino aggredisce un medico al Giovanni XXIII: sfonda una porta a pugni e ferisce entrambi. “Tolleranza zero”

di Daniele Leuzzi e Gennaro Totorizzo 16 Marzo 2023

Bari, l’ira di Decaro contro la Regione per l’inceneritore: “Inascoltate le voci del territorio”

di Gabriella de Matteis 16 Marzo 2023

Università, a Foggia nulla di fatto per il nuovo rettore: si vota di nuovo giovedì 23. Il 28 marzo eventuale ballottaggio

di Benedetta De Falco 15 Marzo 2023

Nel Barese minacce a moglie candidato sindaco: “Saremo costretti a prendercela con lei”. La risposta: “Vado avanti”

Nel Barese un 49enne ferito da un proiettile: non è in pericolo di vita. Sul posto trovate due pistole

Maltempo, a Bari barca a vela si schianta sui frangiflutti per il vento: raffiche fino a 65-70 km/h. Nuova allerta gialla

Giulio Traietta, l’assessore che devolve 100 euro al mese per acquistare quotidiani per i suoi concittadini: “Altrimenti non c’è futuro”

di Benedetta De Falco 15 Marzo 2023

“Ho avuto paura che mi facessero male e che mi togliessero la patente”: parla il corriere bloccato dai vigili a Taranto

di Raffaella Capriglia 15 Marzo 2023

Malore mentre gioca a tennis, 60enne muore nel barese davanti agli amici: cadendo ha anche urtato la testa

di Daniele Leuzzi 15 Marzo 2023

Aste giudiziare, le occasioni della settimana per Bari e Bat

Social

Repubblica Bari e la sua comunità social: 150mila like da tutto il mondo. “Un punto di riferimento”

di Daniele Leuzzi, Paolo Russo
Il risultato

Traguardo per Repubblica Bari: 150mila ‘mi piace’ su Facebook

di Paolo Russo

Raccomandati per te

L’Albania dichiara parco naturale il bacino del Vjosa, ultimo fiume incontaminato d’Europa

Palermo, l’accusa choc di una professoressa di Giurisprudenza: “Il maxiprocesso fu un obbrobrio”. E in facoltà è scontro con Di Matteo

Schmidt sul blitz ambientalista a Palazzo Vecchio: “Pene più severe, non possiamo presidiare ogni monumento”

Giornata delle vittime del Covid, la storia di Chiara: “Il virus ha portato via i miei genitori senza che potessi neanche salutarli”

La guida allo shopping del Gruppo Gedi

i Consigli.it sceglie e raccomanda in maniera indipendente prodotti e servizi che si possono acquistare online o tramite la consulenza di esperti. Ogni volta che viene fatto un acquisto attraverso uno dei link presenti nel testo, Consigli.it riceve una commissione senza alcuna variazione del prezzo finale.

Zapomniane odmiany jabłek

Zachwycają smakiem, nęcą jędrną skórką – do łask wracają stare odmiany jabłek. Antonówki, kosztele, szare renety czy sztetyny są niezrównane w polskiej kuchni. Do czego można je wykorzystać?

Tekst: Małgorzata Milian-Lewicka

Zdjęcie główne: Zuza Rożek

Opublikowano: 23 Września 2020
Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 13 minut!

Stare odmiany kojarzą się z tradycyjnymi wiejskimi sadami. Ich nazwy przywołują wspomnienia z dzieciństwa, kiedy babcie i mamy przygotowywały pulchne racuchy, obficie posypane cukrem pudrem, lub delikatnie kwaskową szarlotkę, a do obiadu podawano aromatyczny kompot ze świeżych lub suszonych owoców. Do każdego z tych dań wybierano konkretną odmianę jabłek, których smak mógł korzystnie wpłynąć na ostateczny efekt albo całkowicie go zepsuć. Jednak w ostatnich latach przestaliśmy nie tylko zwracać uwagę na różne odmiany tych owoców, ale również rozróżniać ich smaki. Na sklepowych półkach dominują amerykańskie gatunki, takie jak lobo, jonagold, idared, gala, które wypierają stare polskie jabłka. Dziś, gdy coraz większą wagę przykładamy do pochodzenia produktów spożywczych, rodzime odmiany wracają do łask, a co za tym idzie – do naszych kuchni i spiżarń. Skąd to wzmożone zainteresowanie dawnymi odmianami?

Jabłka pochodzące z ekologicznych lub przydomowych upraw mają więcej walorów odżywczych

Tradycyjne odmiany charakteryzują się przede wszystkim wyższą odpornością na trudne warunki klimatyczne i choroby, co rekompensuje naprzemienne owocowanie. Jak udowodnili naukowcy ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, odznaczają się również bardziej intensywnym, zróżnicowanym smakiem oraz aromatem w porównaniu z łatwiej dostępnymi odmianami. Ponadto jabłka pochodzące z ekologicznych lub przydomowych upraw mają więcej walorów odżywczych – zawierają więcej witaminy C oraz polifenoli. Dodatkowo większość z nich, o ile zapewni się im odpowiednie warunki, z powodzeniem można przechowywać przez całą zimę.

Antonówki – odmiana jabłek doskonała do soków i przetworów

Nieregularne w kształcie, z początku jasnozielone, z czasem zmieniają odcień na żółty lub delikatnie się zarumieniają – antonówki pojawiają się na straganach wraz z początkiem jesieni. Są twarde i kwaskowate w smaku, a ich gładka skórka przyciąga wyraźnie wyczuwalnym aromatem landrynek. Z tego względu wykorzystywane są przede wszystkim do produkcji soków o charakterystycznym winnym smaku, który znacznie różni się od słodkich odmian deserowych. Antonówki można również zjadać na surowo, ale w tej wersji nie znajdują one zbyt wielu miłośników. Znacznie lepiej sprawdzają się jako dodatek do ciast oraz przetworów, ze względu na dużą zawartość pektyn.

fot. Maciek Niemojewski

Szczególnie polecane są do pieczenia szarlotki. W XIX wieku odmianę tę do „szarlotki z jabłek w kruchym cieście” polecała w „Uniwersalnej książce kucharskiej” Maria Monatowa. Doskonale pasują również do wszelkich musów, marmolad, chutneyów i dżemów. Z antonówki można także wytwarzać wina zwane jabłecznikami oraz octy. Co więcej, ta odmiana jabłek nadaje się nie tylko do suszenia, ale też do…kiszenia. Miłośnicy tradycyjnych przepisów mogą je wykorzystać również do sera jabłkowego, czyli litewskiego przysmaku przypominającego nieco naszą marmoladę. Tę kleistą masę owocową uzyskuje się w trakcie długotrwałego smażenia owoców z cukrem lub miodem. Przepis na ser jabłkowy można znaleźć już w dziewiętnastowiecznym „Praktycznym kucharzu warszawskim”, w „Ilustrowanym kucharzu krakowskim” czy „Kucharce litewskiej”.

Kosztele – gatunki jabłek najlepsze na surowo

Kosztele, nazywane dawniej kosztylkami lub wierzbówką zimową, to najstarsza rodzima odmiana jabłek. W sadach dojrzewają w drugiej połowie września i na początku października. Im dłużej leżakują po zbiorze, tym więcej mają słodyczy – najlepsze są na przełomie listopada i grudnia. Przed wiekami jabłonie tej odmiany rosły w ogrodach wilanowskiego pałacu – kosztele uwielbiali ponoć zarówno królowa Marysieńka, jak i król Jan III Sobieski. Co więcej, według legendy to właśnie jemu zawdzięczamy ich nazwę. Zaskoczony małą ilością owoców z jabłoni władca miał zapytać: „Kosz tylko?”.

Z antonówki można także wytwarzać wina zwane jabłecznikami oraz octy

Do czego wykorzystać kosztele? Jabłka z tej odmiany są soczyste, słodkie i kruche. Z tego względu te niewielkie owoce, wyróżniające się żółtą lub żółtozieloną skórką, można jeść na surowo albo przeznaczyć do suszenia. Przygotujemy z nich na przykład zaostrzające apetyt czipsy jabłkowe. Kosztele można także wykorzystać do przygotowania soków, choć dobrze jest go połączyć z sokami z innych, nieco kwaśniejszych i bardziej soczystych owoców, jak rabarbar czy wiśnia. Dobrze sprawdzą się w racuchach, smażone w cieście naleśnikowym czy jako składnik ciekawych sałatek. Niestety, ze względu na delikatny miąższ, który może się rozpaść podczas gotowania czy pieczenia, kosztele nie nadają się do przetworów i szarlotki.

Sztetyny – jabłka najlepsze do kompotów i pieczenia

Sztetyna zielona oraz jej żółta, zimowa odmiana rodzi duże, lekko spłaszczone owoce o twardej, matowej skórce. Nazwa wywodzi się od niemieckiej nazwy Szczecina, dokąd jabłka zostały sprowadzone około XVII wieku z Czech. Zbiór rozpoczyna się przeważnie w połowie października i to właśnie wtedy należy ich szukać w starych wiejskich sadach czy na targowiskach. Kwaskowate w smaku, soczyste, twarde i z zielonkawym, luźnym miąższem, często są porównywane do renety szarej lub antonówki, stąd z powodzeniem mogą je zastępować. Sztetyny spożywane na surowo nie są zbyt smaczne, lepiej wykorzystać je do pieczenia i gotowania.

Ich winny smak, jeśli wierzyć starym książkom kucharskim, sprawdzi się nie tylko w szarlotce, ale też w innych deserach czy daniach wytrawnych. Lucyna Ćwierczakiewiczowa w „356 obiadach” poleca wykorzystać sztetyny do kompotu i przyprawić je cynamonem i winem. Z kolei Maria Monatowa przygotowywała z nich galarety jabłkowe, które mają „śliczny kolor złota dukatowego”. Jabłka te warto wykorzystać również do podawanych na zimno dań z rybami. Doskonale sprawdzą się w paście ze śledzi z kaparami lub sałatce z sardelami i octem. Dzięki winnemu miąższowi nadają się także do przetworów, które z dodatkiem tych owoców z pewnością nie będą mdłe.

fot. Maciek Niemojewski

Pod niezbyt zachęcającą wierzchnią warstwą kryje się charakterystyczny winny, kwaśno-słodki smak

Renety szare – idealna odmiana jabłek do szarlotek

Dojrzewające pod koniec września jabłka szarej renety odznaczają się okrągłym kształtem, twardym i zielonym miąższem oraz żółtordzawą, szorstką skórką. Pod niezbyt zachęcającą wierzchnią warstwą kryje się charakterystyczny winny, kwaśno-słodki smak. Tuż po zebraniu szara reneta jest dość kwaśna. Dopiero po dłuższym leżakowaniu nabiera słodyczy, mniej więcej w grudniu lub styczniu. Renety są nazywane „jabłkami królowej”, gdyż ich oryginalna, francuska nazwa pochodzi od słowa reine, czyli królowa. Według legendy szarlotką z renety mieli się zajadać Maria Antonina i Ludwik XVI.

Jak wykorzystać w kuchni owoce szarej renety? Oczywiście do szarlotki. Wielu nie wyobraża sobie jej bez charakterystycznego kwaśnego smaku, z którego słynie ta odmiana jabłek. Z powodzeniem można je stosować do przetworów, na przykład konfitur i dżemów, lub przygotować z nich świeżo wyciskane soki. W „Kucharzu polskim” Marii Śleżańskiej znajdziemy na przykład przepis na marmoladę jabłkową z dodatkiem skórki cytryny. Szare renety sprawdzą się także jako farsz pieczonej kaczki oraz w sałatkach – zwłaszcza rybnych. Warto wykorzystać te owoce do typowo wytrawnych dań. Na przykład do zupy dyniowo-jabłkowej czy kremu pietruszkowo-jabłkowego. Z pewnością zasmakują również w wersji deserowej – pieczone z miodem i orzechami lub uprażone i schowane do słoiczka z myślą o mroźnej zimie. Z kolei w „Kucharce litewskiej” Wincentyna Zawadzka radzi, by wykorzystać je do idealnych sorbetów jabłkowych.

#Jabłonki

Na jesień jabłka są najlepsze! Jeśli chcecie spróbować różnych, mniej znanych odmian to wrzesień i październik są najlepszymi momentami na eksperymentowanie. Doskonale o tym wiedzą założyciele Fundacji State of Poland, którzy prowadzą akcję #Jabłonki. Jej celem jest nie tylko promocja polskich jabłek i mnogości ich odmian, ale także w kreatywny sposób zachęcenie do odkrycia kultury sadowniczej w Polsce i przypomnienia przepięknych miejsc, w których wśród jabłoni możemy odpoczywać, bawić się i poznawać jabłkowe sekrety.

Dodaj do ‘Polubionych’

Chcemy wiedzieć co lubisz

Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?